Hereket tertibi we glifosatyň ösüşi

Glifosat, ebroad spektrini ýok edýän organiki fosfin gerbisididir.Glifosat esasan ysly aminokislotanyň biosintezini, ýagny fenilalaniniň, triptofanyň we tiroziniň şikim kislotasynyň ýoly arkaly biosintezini blokirlemek arkaly täsir edýär.Şikimate-3-fosfat bilen 5-enolpiruwat fosfatyň 5-enolpiruwilşikimate-3-fosfat (EPSP) görnüşine öwrülmegini katalizirläp bilýän 5-enolpiruwilşikimate-3-fosfat sintazasyna (EPSP sintaz) inhibitor täsir edýär. ferment reaksiýalarynyň bu biosintezi bilen, wivo-de şikim turşusynyň ýygnanmagy bilen.Mundan başga-da, glifosat beýleki ösümlik fermentlerini we haýwan fermentleriniň işjeňligini basyp biler.Has ýokary ösümliklerde glifosatyň alyş-çalşy gaty haýal we metabolitiniň aminometilfosfon kislotasy we metil aminokislotasydygy barlanyldy.Işleýişiň ýokary bolmagy, haýal zaýalanmagy, şeýle hem ösümlikleriň bedenindäki glifosatyň ýokary zäherliligi sebäpli, glifosat köp ýyllyk haşal gerbisidleri dolandyrmagyň ideal görnüşi hasaplanýar. Glifosat güýçli saýlanmazlygyň artykmaçlyklary sebäpli giňden ulanylýar we gowy otlamak täsiri, esasanam glifosata çydamly transgen ekinleri ösdürip ýetişdirmek bilen, dünýäde iň köp ulanylýan gerbisid boldy.

PMRA-nyň baha bermegine görä, glifosatyň genotoksikligi ýok we adamlarda rak keseliniň döremek ähtimallygy azdyr.Glifosaty ulanmak bilen baglanyşykly berhiz täsirine baha bermek (iýmit we suw) arkaly adamyň saglygyna howp abanmaýar;Bellik görkezmelerini ýerine ýetiriň, glifosaty ulanmak ýa-da ýaşaýjylar üçin töwekgelçilik barada alada etmegiň zerurlygy ýok.Gözden geçirilen bellige laýyklykda ulanylanda daşky gurşawa howp abanmaýar, ýöne maksat däl görnüşlere (ösümlik, suw oňurgasyz haýwanlar we ulanylýan ýeriň töweregindäki balyklar) sepmek howpuny azaltmak üçin pürküji bufer talap edilýär.

Glifosatyň global ulanylyşynyň 2020-nji ýylda 600,000 ~ 750,000 t boljakdygy we 2025-nji ýylda 740,000 ~ 920,000 t boljakdygy çaklanylýar, bu bolsa çalt artýandygyny görkezýär. Şonuň üçin glifosat uzak wagtlap agalyk ediji gerbisid bolup galar.